Gilberto Gil & Family

Gilberto Gil & Family

Brazylia 21.7.2023 / 20:30 - 21:30
Česká spořitelna stage

Jedna z największych i najbardziej wpływowych legend muzyki światowej wszechczasów na trasie Aquele Abraço! Kultowy afro-brazylijski piosenkarz i autor tekstów, działacz społeczny, kluczowy współtwórca brazylijskiego ruchu kulturalnego tropicália, ekolog i polityk. Mówi się, że od początku swojej kariery wiedział, że muzyka stanie się jego językiem wolności i dzięki niej będzie odkrywał świat.

„Jest tylko jeden sposób na bycie kreatywnym: wolność. Jeśli masz swobodę wyrażania siebie, zachęcasz do kreatywności”.

Choć w tym roku obchodził swoje osiemdziesiąte urodziny, wciąż ma dość sił, by jeździć i koncertować w Europie. Tym razem wyrusza z całą rodziną. Film dokumentalny "Em Casa Com os Gil" (At Home with the Gils) pokazuje, jak to się stało. Razem ze swoimi dziećmi, wnukami, prawnukami, siostrzeńcami i zięciami zebrali się w domu niedaleko Rio de Janeiro i zdecydowali, że każdy z nich umieści w spektaklu ulubione piosenki Gila, własne lub covery i będzie się dobrze bawił razem z nim na scenie. W programie Colours pojawią się w trzynastoosobowym składzie, w którym nie zabraknie sławnych córek Prety, Flor i Nary oraz syna Bema.

Pochodzący z Salvadoru, stolicy najbardziej afrykańskiego stanu Brazylii, Bahia, jest wielokrotnym zdobywcą nagrody Grammy, odznaczonym orderem Francuskiej Legii Honorowej, członkiem Brazylijskiej Akademii Literatury, współpracownikiem UNESCO i autorem kilkudziesięciu albumów, z których wiele przeszło do historii i wpłynęło na całe pokolenia muzyków, kulturę Brazylii i pozostawiło znaczący ślad na światowej scenie.

Gil udoskonalił tradycyjne brazylijskie style z pomocą rocka, reggae, funku, popu kwestionując wszelką muzyczną ortodoksję przez całą swoją karierę. Napisano o nim książki, nakręcono filmy, a w 2022 roku na platformie internetowej Google Arts and Culture pojawiła się największa retrospektywa poświęcona żyjącemu artyście - "The Rhythm of Gil".

Muzyka brazylijska to na światowej scenie gigantyczna góra lodowa, w rzeczywistości widzimy tylko jej czubek. Oprócz samby, baile funk czy bossa novy, ten największy i najbardziej zaludniony kraj Ameryki Południowej ma zadziwiającą różnorodność regionalnych stylów i rytmów afro-brazylijskich. W połączeniu zarówno ze sobą, jak i z wpływami zewnętrznymi, stają się one nieustannie źródłem absolutnych cudów, rodzących się zresztą często w nieoczekiwany sposób. Chyba największy wydarzył się w latach 60. XX wieku za rządów junty wojskowej. Ruch kulturowy tropicália, oparty na wolności twórczej i kanibalizmie stylistycznym, obejmował pisarzy, artystów teatralnych, filmowców, projektantów mody, a w muzyce przekształcił się w brazylijski odpowiednik rewolucji rockowej rozgrywającej się na Zachodzie. Liderzy myśli - Gilberto Gil, Caetano Veloso, Tom Zé i grupa Os Mutantes - zaszczepili w brazylijskim stylu awangardę, psychodelię, surrealistyczne teksty, żartobliwość Beatlesów i radykalne poglądy.

„Powiedzieliśmy sobie – zróbmy coś nowego, stwórzmy nowy rodzaj muzyki i rozmawiajmy o aktualnych sprawach poprzez piosenki. Postanowiliśmy połączyć wszystko – tradycyjne brazylijskie style, takie jak samba i baião, nowy pop i rock spoza Brazylii oraz muzykę klasyczną. Chcieliśmy też zawrzeć coś więcej niż tylko muzykę – codzienną rzeczywistość kulturową pracującej i wiejskiej Brazylii, włączając do muzyki politykę i kwestie społeczne” – wyjaśnił Gil.

Kiedy w 1968 roku wydali przełomowy manifest – album "Tropicália: ou Panis et Circencis",  junta wojskowa wyczuła w tym ruchu silne zagrożenie. Najpierw uwięziła Gila i Velosa, a w końcu zmusiła ich do wyjazdu do Wielkiej Brytanii. Paradoksalnie Colonels przyczynili się do tego, że obaj jeszcze głębiej wniknęli w zachodni rock, a Gil na zawsze zakochał się w jamajskim reggae, co w jakiś sposób szło w parze z jego publiczną pasją do marihuany.

Po powrocie do Brazylii w 1972 roku oprócz muzyki zaczął poświęcać się polityce. Swoją pracą i opiniami przyczynił się też znacząco do powrotu demokracji, a w latach 2003-2008, gdy krajem rządził prezydent Lula da Silva, był ministrem kultury. Jako pierwszy zniwelował podziały społeczne i wyrównał różnice społeczne w podzielonej klasowo Brazylii. Wszystkiego tego dokonał poprzez muzykę, która zdaniem Gila potrafi łączyć ludzi.